Co to jest poradnictwo seksuologiczne?

Na tej stronie można znaleść wielowątkowe wyjaśnienie istoty, celów, i obszarów interwnecji w terapii seksualnej. Po przeczytaniu tej części będziesz wiedzieć:

• czym jest nowoczesne poradnictwo seksuologiczne,
• założenia poradnictwa seksuologicznego
• rodzaje interwencji klinicznych w gabinecie seksuologicznym

Seksualność jest złożonym zjawiskiem i współczesne poradnictwo seksuologiczne odzwierciedla jej wielowymiarowość oraz różne obszary i poziomy życia ludzkiego. Ogólnie rzecz ujmując poradnictwo seksuologiczne ma na celu rozwijanie i polepszanie relacji partnerskich oraz funkcjonowania seksualnego. Poradnictwo seksuologiczne jest procesem pomagania, który skupia się na:

• edukacji seksualnej,
• klaryfikacji wartości,
• eksploracji seksualnych postaw i wierzeń,
• eksporacji własnego wizerunku,
• identyfikacji seksualnej,
• rozwoju ról płciowych
• kwestii funkcjonowania związków partnerskich (Rosen and Weinstein, 1988).

Proces identyfikowania i badania postaw i przekonań seksualnych oraz analiza praktyk i zachowań seksualnych, jako integralnej części doświadczeń w życiu człowieka, ma za zadanie wzmocnić pozytywne aspekty funkcjonowania seksualnego, polepszać więź parterską i znajdować rozwiązania problemów seksualnych. Można także poradnictwo seksuologiczne rozumieć jako proces interakcji między doradcą a klientem, który ma ułatwiać analizę i zrozumienie związków między pragnieniami, zachowaniami i postawami seksualnymi, oraz służyć wyrażaniu trudności i problemów odziałujących na funkcjonowanie seksualne partnerów (Long, Burnett, Thomas, 2006). Poradnictwo seksuologiczne skupia się na funkcjonowaniu seksualnym ludzi, biorąc pod uwagę czynniki rozwojowe, biograficzne i socjokulturowe szeroko odziałujące na dopasowanie partnerskie, zachowania seksualne i podejmowane decyzje w obszarze seksualności.

Założenia poradnictwa seksualnego

Humphrey (Humphrey, 1983), zindentyfikował następujące główne twierdzenia reprezentujące założenia poradnictwa seksuologicznego:

1. Seks jest naturalna funkcją. U zdrowych ludzi cykl reakcji seksualncyh występuje jako rezultat stymulacji seksualnej i zmierza do uzyskania rozkoszy seksualnej.
2. Każdy człowiek posiada swój unikalny system wartości seksualnych. Jeżeli osoba nie zachowuje się w zgodzie ze swoimi wartościami, to konsekwencją tego jest konflikt wewnętrzny, negatywne emocje i frustracja.
3. Kontakt seksualny jest rezultatem obustronnej aktywności i dlatego nie można oskarżać i obciążać odpowiedzialnością tylko jednego partnera za zaistnienie trudności seksualnych z związku.
4. Pierwsze doświadczenia seksualne w okresie dzieciństwa i dojrzewania dla wielu ludzi niosą ze sobą szczególną wartość i są znaczące dla dalszego funkcjonowania seksualnego.
5. Seks to środek wyrazu i wymiany dóbr psychicznych między partnerami. To wzajemny proces dawania i brania.
6. Autorytarne nakazy i pojęcia w stylu „muszę, powinienen, należy” nie służą jakości aktywności seksualnej. Na przykład postawa ”muszę mieć orgazm za każdym razem bo w przeciwnym razie bedę nieszczęśliwy”, niszczy spontaniczność i naturalną ekspresję. Tak samo zachowania seksualne nie mogą być wynikiem presji ze strony innych osób i wymuszone. Postawa otwartości i wewnętrznego pragnienia jest warunkiem niezbędnym do spontanicznej ekspresji i przeżycia rozkoszy seksualnej.
7. Uczucia związane z seksem są faktem i nie podlegają krytyce ani osądowi. One po prostu są i można jedynie tak funkcjonować, aby stymulować emocje pozytywne a minimalizować pojawianie się uczuć negatywnych.
8. Stosunek seksualny nie występuje w próżni psychospołecznej. To co się dzieje w innych obszarach życia, ma bezpośrednie lub pośrednie przełożenie na jakość funkcjonowania w seksie.
9. Każda osoba mówi za siebie i bierze odpowiedzialność za swoje czyny w kontekście zachowań seksualnych. To oznacza używanie komunikatów typu ‘ja’, a nie obwinianie partnera.
10. Dobre umiejętności komunikacyjne są niezbędne dla jakości związku. Ważne jest, aby partnerzy potrafili rozmawiać o postawach, uczuciach i pragnieniach seksualnych.
11. Satysfakcjonujące życie seksualne jest związane z regularnymi zachowaniami i powiedzenie ”używaj albo to trać”, znajduje uzasadnienie w obszarze seksu.

Interwencje kliniczne w gabinecie seksuologicznym

Ogólne założenia przekładają się na praktyczne interwencje kliniczne w gabinecie, za pomocą różnych pojęć i teorii, ale następujące priorytety pracy doradcy seksuologicznego są powszechnie akceptowane i ukierunkowują interwencje profesjonalne (Sperry i inni, 2005):

1. Obustronna odpowiedzialność partnerów za jakość relacji seksualnej.
2. Eliminacja lęków towarzyszących aktywności seksualnej, w tym zwłaszcza lęku „jak wypadnę w seksie”.
3. Edukacja seksualna i otwarty dostęp do wiedzy seksuologicznej.
4. Praca nad rozwijaniem zdrowych postaw seksualnych.
5. Poprawa umiejętności komunikacyjnych.
6. Wzmacnianie relacji psychoseksualnej z parnerem.
7. Ocena funkcjonowania fizycznego, stanu zdrowia i promowanie zdrowych nawyków w życiu.
8. Praca nad zmianą zachowań seksualnych, jeżeli nie służą osiągnięciu radości i satysfakcji seksualnej.

Tak wiec w praktyce działania doradców i terapeutów seksuologicznych
głównie skupiają się na:

• Edukacji seksualnej,
• Uczeniu przyzwolenia na spontaniczną ekspresję seksualną
• Treningu komunikacyjnym
• Treningu asertywności w seksie
• Uczeniu świadomości ciała i odkrywaniu źródeł przyjemności
• Ćwiczeniach wrażliwości cielesnej
• Poradnictwie par
• Terapii traumatycznych doświadczeń seksualnych, które mogą przyczyniać się do pojawienia się i podtrzymywania zaburzeń i dysfunkcji seksualnych
• Leczeniu współwystępujących trudności psychiczncyh, na przykład depresji lub zaburzeń lękowych.
• Innych interwencjach specyficznych dla danego klienta (Leiblum, 2007, Sperry i inni, 2005).

Za Long, Burnett i Thomas (Long, Burnett i Thomas, 2006), te specyficzne obszary interwencji w poradnictwie seksuologicznym można podzielić następująco:

1. seksualność kobiet i mężczyzn (trudnosci i dysfunkcje seksualne)
2. choroby i infekcje przenoszone drogą płciową
3. seksualność mniejszosci seksualnych
4. seksualność w procesie starzenia się
5. seksualność w chronicznych chorobach somatycznych i psychicznych oraz seksualność osób z niepełnosprawnością
6. nietypowe zachowania seksualne i zaburzenia preferencji seksualnych.
7. poradnictwo dla osób zgwałconych i ich obecnych partnerów
8. poradnictwo dla osób napastowanych seksualnie w dzieciństwie i ich obecnych partnerów.

Etyka działań seksuologicznych

Szczegółowe wyjaśnienie etyki zawodu seksuologa znajduje się w zakładce ‘etyka zawodowa’. Proszę kliknij tutaj by przejść do tej zakładki.