Otrzymuję czasem emaile z prośbą o wyjaśnienie różnych pojęć z seksuologii i/lub psychologii. Oto trochę informacji na temat fetyszyzmu.

Fetyszyzm (seksualny symbolizm, seksualny parcjalizm), polega na tym, że część ciała, garderoby lub jakikolwiek inny przedmiot symbolizuje partnera seksualnego i stanowi jego ekwiwalent nie tylko wystarczający do uzyskania podniecenia seksualnego i orgazmu, lecz preferowany do tego celu. Z. Lew Starowicz (Lew Starowicz, 2000), definiuje fetyszyzm, jako zachowanie, w którym satysfakcja seksualna jest osiągana w wyniku kontaktu z przedmiotem lub fragmentem ciała partnera, albo też z partnerem w połączeniu z przedmiotem.

Fetyszyzm jest zachowaniem seksualnym dość powszechnym, obejmującym obie płci i dużą część populacji. Jak podaje Jones, 22 % mężczyzn i 18 % kobiet ujawnia preferencje i zachowania fetyszystyczne (Lew-Starowicz, 2000). Dodatkowo jest to taki typ aktywności seksualnej, w którym granice między normą a patologią wydają się płynne i trudne do ustalenia. Stąd istnieją próby szczegółowej klasyfikacji fetyszyzmu, ułatwiające diagnozę. Jedną z nich jest klasyfikacja Gebharda (Lew-Starowicz, 2000). Autor ten wyróżnia cztery poziomy:

1. Słabe preferencje do pewnych typów partnerów, bodźców i zachowań seksualnych. Nie jest to fetyszyzm.

2. silne preferencje do pewnych typów partnerów, bodźców i zachowań seksualnych. Jest to fetyszyzm o małej intensywności.

3. Specyficzne bodźce niezbędne do seksualnego podniecenia i zachowania. Jest to fetyszyzm o przeciętnej intensywności.

4. Specyficzne bodźce wiążące się z częścią ciała partnera seksualnego. Jest to fetyszyzm o wysokim poziomie intensywności.

Istnieją dwa stadia fetyszyzmu seksualnego. Jeden określany jest fetyszyzmem małym, a drugi dużym. Fetyszyzm mały polega na tym, że podniecenie i zaspokojenie seksualne jest możliwe w sytuacji, kiedy partner ma cechę o charakterze fetysza. Tego typu fetyszysta potrzebuje do osiągnięcia gotowości seksualnej pewnej aranżacji ze strony partnera, który poprzez szczególny strój (lub inne rekwizyty), czy zachowanie podnieca fetyszystę. Fetyszyzm duży polega na tym, że fetysz zastępuje całkowicie osobę. Ten rodzaj odchylenia praktycznie eliminuje zachowania seksualne z drugą osobą, natomiast zaspokojenie seksualne fetyszysta osiąga poprzez oglądanie lub dotykanie fetysza. Często łączy się to ze zdobywaniem, nawet wykradaniem koniecznego rekwizytu, i zachowanie tego typu staje się formą nałogu.

Istnieje wiele odmian fetyszyzmu. Poniżej scharakteryzowano niektóre z nich.

Pigmalionizm to postać fetyszyzmu skojarzonego z oglądactwem. Polega na osiąganiu satysfakcji seksualnej poprzez oglądanie obrazków, fotografii, lub dotykanie rzeźb, które stają się fetyszami dla danego osobnika. W trakcie aktów pigmalionizmu może dochodzić do masturbacji.

Narcyzm to odmiana fetyszyzmu, w której fetyszem jest własne ciało. Podnietę seksualną stanowi dla osoby całe własne ciało lub narządy płciowe. Często narcyzm polega na oglądaniu swojego ciała w lustrze, wymiany pocałunków z odbiciem, lub sporządzaniu fotografii będących aktami siebie samego.

Automonoseksualizm jest dewiacją, w której fetyszem jest własne ciało upodobnione przez strój lub ułożenie do ciała osoby płci przeciwnej. Najczęściej akt automonoseksualizmu polega na tym, że dewiant wykorzystuje lustro, przed którym stojąc w odpowiedni sposób i w przebraniu, wyobraża odbywanie stosunku z partnerem płci odmiennej, jednocześnie uprawiając masturbację.

Heterochromofilia jest odmianą fetyszyzmu, w której odmienny kolor skóry partnera seksualnego spełnia rolę fetysza.

Retifizm to fetyszyzm skojarzony z masochizmem, w której buty są fetyszem. Do praktyk seksualnych potrzebne są buty, które mogą budzić skojarzenia masochistyczne poprzez deptanie, kopanie. Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego powieściopisarza Nicolasa Edmonde Rtif de la Bretnne, który opisywał tę formę dewiacji w swoich dziełach.

Fetyszyzm deformacyjny polega na tym, że zniekształcenia lub okaleczenia ciała (np. kikuty poamputacyjne, upośledzenia zmysłów), są fetyszem. Osoby z tego typu dewiacją charakteryzują się cechami sadomasochistycznymi.

Grawiditofilia (od łac. graviditas – ciąża) jest odmianą fetyszyzmu, w której brzuch ciężarnej kobiety jest fetyszem.

Kleptomania (od gr. klpt – kradnę), jest odmianą fetyszyzmu polegającą na uzyskiwaniu podniecenia i rozkoszy w trakcie kradzieży fetysza.

Ekstrementofilia jest odmianą fetyszyzmu skojarzonego z masochizmem lub sadyzmem, w której wydaliny ludzkie pełnią rolę fetysza.

Nekrofilia (od gr. nekrs – martwy), jest odmianą fetyszyzmu, w której rolę fetysza odgrywa martwe ciało człowieka. Jest to jedna z najrzadszych form dewiacji. W literaturze przedmiotu istnieje niewiele opisanych przypadków nekrofilii.

Altokacifilia, jest odmianą fetyszymu, w której wysokie obcasy pełnią rolę fetysza.