Oglądactwo (skoptofilia, voyeuryzm) jest odchyleniem seksualnym, gdzie rozkosz jest uzyskiwana poprzez skryte podglądanie cech płciowych lub czynności seksualnych wykonywanych przez inne osoby. Według definicji ICD – 10 voyeuryzm to powtarzająca się lub utrwalona skłonność do oglądania ludzi uczestniczących w zachowaniach seksualnych lub intymnych, takich jak rozbieranie się, związana z pobudzeniem seksualnym i masturbacją. Nie towarzyszy temu ani zamiar ujawnienia swej obecności ani zamiar kontaktu seksualnego z obserwowaną osobą (Lew-Starowicz, 2000). Można stwierdzić, że oglądactwo jest odwrotnością ekshibicjonizmu i analiza tych odchyleń pokazuje, iż skoptofilia i ekshibizjonizm mają główne cechy wspólne, to jest anonimowość kontaktu i dominujący udział wzroku.

Należy zauważyć, iż skłonność do oglądania nagości i zachowań płciowych jest prawidłowym elementem preferencji seksualnych. O dewiacji można jedynie mówić w sytuacji, kiedy zachowanie takie staje się jedyną lub dominującą formą zaspokojenia, utrudniającego lub uniemożliwiającego odbywanie stosunków płciowych z partnerem seksualnym.

Należy też pamiętać, iż cechy oglądactwa są w dużym stopniu tolerowane i wręcz wzmacniane w społeczeństwie. Istnieje przecież szerokie spektrum instytucji i ról społecznych zaspokajających ciekawość i potrzebę oglądactwa (strip tease, tancerki go go, przedstawienia variete, peep shows, agencje towarzyskie, kluby nocne, i tak dalej).

Eksaudyryzm to akustyczny odpowiednik oglądactwa, gdzie podniecenie seksualne jest osiągane w trakcie podsłuchiwania dźwięków wydawanych przez inne osoby w trakcie zachowań seksualnych.

Dariusz Piotr Skowroński © wszelkie prawa zastrzeżoneZgodnie z prawami własności intelektualnej autor udziela zgody na cytowanie zgodnie ze standardami American Psychological Association (APA style) w celach edukacyjnych pod warunkiem pełnej adnotacji o źródle. Natomiast kopiowanie wypowiedzi, w tym przesyłanie całości lub jej fragmentów dalej i rozpowszechnianie w formie papierowej lub elektronicznej, bez wcześniejszej zgody autora zabronione.