Gejsza: artystka, kurtyzana, czy elitarna dama do towarzystwa?

Gejsza to japońskie słowo łączące dwa pojęcia: sztuka i człowiek. Często jest tłumaczone jako artystka.
Gejsza jest jednym z najszerzej rozpoznawalnych japońskich słów w świecie zachodnim, a jednocześnie jednym z najczęściej mylnie rozumianych zjawisk kultury japońskiej. Często w popularnym rozumieniu Gejsza jest utożsamiana z prostytucją, co jaskrawo pokazuje, jak łatwo o nieporozumienie, jeżeli próbuje się interpretować kobiecość, erotyzm, estetykę i sztukę jednej kultury poprzez używanie etykiet zaczerpniętych z innego obszaru kulturowego.

Gejsza przez wiele osób z kultury zachodniej z jednej strony jest uznawana za bardzo typowy przykład kobiecej formy zniewolenia i podporzadkowania mężczyznom, a z drugiej jest przykładem kobiety, która cieszy się najszerszym zakresem wolności i samostanowienia w Japonii.  Czy Gejsza zatem jest służącą, czy też damą? Zabawką w rękach mężczyzn, czy też kobietą wyzwoloną, która nie musi kopiować sztywnych wzorców kobiecości przypisanych innym grupom kobiet w Japonii. A może Gejsza jest wszystkim po trochu, pokazując, że bycie kobietą po japońsku przekracza nasze, zachodnie, dualistyczne ramy świata?

Zapraszam do obejrzenia filmu dokumentalnego The Secret World of Geisha, jeżeli chcesz pełniej zobaczyć, o co tak naprawdę chodzi. Polecam również gorąco książki autorki Lesley Downer, jedynej zachodniej kobiety, która będąc antropologiem została wprowadzona w sekretny krąg i sama stała się gejszą na jakiś czas, by zrozumieć ich elitarny świat.

Add Your Comment