Psychodynamiczna teoria motywacji.
Koncepcja psychodynamiczna określa teorię motywacji specyficznie ludzkiej i opiera się na dziele Z. Freuda. Podstawowe założenia zawierają się w przekonaniach, które mówią, iż po pierwsze – wszelkie zachowania są zdeterminowane, po drugie – źródłem wszelkich zachowań jest energia psychiczna, po trzecie – zachowaniem rządzą wrodzone popędy (popęd życia, czyli popęd seksualny, popęd przeżycia, popęd śmierci), po czwarte – motywy ludzkiego zachowania mają charakter nieświadomy. Ujęcie psychoanalityczne jest teorią redukcji napięcia związanego z działaniem popędów. Według Z. Freuda podstawowym popędem organizującym ludzką aktywność jest libido – szeroko rozumiany popęd seksualny (Freud, 1992/1935). Rozumując w ten sposób trudno jednak wyjaśnić wiele zachowań, na przykład czynności manipulacyjnych, zachowań poznawczych, czy zachowań eksploracyjnych. W związku z ograniczeniami psychoanalizy następcy tak zwanego nurtu kulturowego, na przykład K. Horney, E. Fromm czy H. Sulivan, poczynili różne modyfikacje klasycznej teorii psychoanalitycznej (Hall, Lindzey, 1990), jednak można podsumować psychodynamiczną teorię motywacji w następujący sposób:
1. energia – biologiczne stany organizmu,
2. geneza zachowania – popędy,
3. samokontrola motywacji – motywacja najczęściej nieświadoma,
4. mechanizm motywacyjny – redukcja napięcia (Cofer, Appley, 1972; Łukaszewski, 2000).
Podsumowując należy stwierdzić, że we Freudowskim podejściu motywacja wiąże się z realizacją wrodzonych popędów: popędu seksualnego i popędu przeżycia. Motywacja ma charakter przeważnie nieświadomy, a zachowania są instrumentem redukcji przykrego napięcia. W tak zwanej kulturowej wersji psychoanalizy dodatkowo wprowadza się także istnienie dodatkowych mechanizmów motywacyjnych, związanych z potrzebą bezpieczeństwa, potrzeba przyjemności, czy dążeniem do realizacji ideału własnej osoby.

Dariusz Skowroński © wszelkie prawa zastrzeżone
Zgodnie z prawami własności intelektualnej autor udziela zgody na cytowanie w celach edukacyjnych pod warunkiem pełnej adnotacji o źródle. Natomiast kopiowanie wypowiedzi, w tym przesyłanie całości lub jej fragmentów dalej i rozpowszechnianie w formie papierowej lub elektronicznej, bez wcześniejszej zgody autora zabronione